برائت و سب و لعن

 برائت از ریشه برء، براء، تبرّی به معنای کناره گیری و بیزاری از هر چیزی است که همراه بودن آن مورد اکراه است.[1] 

لعن در لغت به معنای طرد و دور کردن است[2] همچنین به معنای راندن و دورکردن همراه با ناخشنودی و ناراحتی است چنان که لعن از جانب خدا به معنای قطع رحمت و توفیق دنیوی و عذاب و عقوبت اخروی است. لعن توسط انسان نیز نوعی دعای بد، نفرین و بدخواهی برای دیگران است. 

سب در لغت به معنای دشنام می باشد. السبّ = الشَّتم. [3] 

الشَّتم: «قَبیحُ الکَلام»[4] )شتم به معنای کلام زشت می باشد.) 

سب عبارت است از دشنام و سخن زشت که موجب تنقیض و تضعیف می شود.[5] و راغب اصفهانی نیز سب را به معنای دشنام دردناک دانسته است.[6] بنابراین ماهیت سب با لعن تفاوت دارد اگرچه در سب و دشنام نیز مانند لعن، بیزاری و تنفّر از طرف مقابل وجود دارد. 

از آن جایی که دشمنان دین، دائماً در صدد ایجاد شک در قلوب مومنین هستند، هر روز با نقشه ای تازه وارد عمل می شوند و تیر مبغضانه آنان گاه اصل تبرّی، گاه مجالس عیدالزّهرا و گاه دشنام به دشمنان دین را هدف قرار می دهد و بدین جهت بسیاری از مجالس تبرّی را مذمّت کرده و اسفناک تر آنکه برخی از شیعیان ساده لوح با آنان همنوا شده و از دشنام دادن به اصل فتنه و شر، مردم را نهی می کنند؛ غافل از این که دشمن گام به گام پیش می رود و پس از دشنام، لعن و سپس کلّ مجلس تبرّی و در مرحله آخر اصل تولّی و تشیّع را زیر سوال می برد و ما به عنوان یک شیعه در زمان غیبت وظیفه داریم از اعتقادات راسخ خود دفاع کرده و به دشمنان اجازه تیشه به ریشه دین زدن را ندهیم.

---

۱. مفردات راغب اصفهانی، ص 45

۲. اساس البلاغة، ذیل واژه لعن (زمخشری)

۳. نهایة (ابن اثیر)، ج 4ص63 و تاج العروس،ج3 ص63

۴. لسان العرب، ج13 ص318

۵. مجمع البحرین (طریحی)، ج6 ص68

۶. مفردات راغب اصفهانی، ص 225