« کلمات حکمت آمیز امام صادق(ع)»

-       سه نفر در سه جا شناخته می شوند، بردبار به هنگام خشم، دلیر شجاع هنگام جنگ، برادر هنگام نیاز.

-       زیاد دعا کنید زیرا که خداوند بندگانی که اورا می خوانند دوست می دارد.

-       به پدران و مادران خویش نیکی کنید تا فرزندان شما به شما نیکی کنند.

-       رحمت خداوند بر بنده ای که به قدر فهم مردم سخن گوید و آنچه را که باور ندارند نگوید و با این روش محبت مردم را به خود جلب نماید.

« شاگردان ممتاز امام صادق (ع)»

تقریباً همه ی علماء و دانشمندان اتفاق نظر دارند که شاگردان امام علیه السلام به (4000) نفر می رسیدند که از نقاط مختلف جهان اسلام به محضر وی آمده و کسب فیض می کردند و حتی کسانی که از جمله رهبران مخالفین قرار گرفتند هرچه دانش داشتند از آن بزرگوار بود. ابوحنیفه می گوید:

« لَولا السَّنَتان لَهَلکَ النُّعمان » اگر آن 2 سال شاگردی من از امام صادق علیه السلام نبود هلاک  می شدم. و نیز می گوید: «‌مارَایتُ اعلَمُ مِن جَعفَربنِ مُحمَّد » هیچ کس را عالمتر از جعفربن محمد نیافتم. اینک به معرفی چند تن از شاگردان ممتاز امام علیه اسلام می پردازیم :

هشام بن حکم – مومن الطاق – جابر بن حیان – مفضل بن عمرجُعفی – ابوبصیرلیس بن البختری – جمیل بن دراج – محلّی بن خُنَیس – ابوحمزه ثمالی – فیض بن مختار کوفی.

« سیره عملی امام صادق (ع) »

عده ای از اهل کوفه در مدینه اقامت کردند و در این مدت مرتب خدمت امام صادق علیه السلام می رسیدند و از فرمایشات آن جناب استفاده می کردند، هنگام مراجعت برای تودیع به امام به محضر آن حضرت شرفیاب شدند یکی از آنها عرض کرد ای پسر رسول خدا ما را نصیحت و سفارشی فرما:

« فقال علیه السلام : عَلَیکُم بِتَقوی اللهِ و العَمَلِ بِطِاعَتِهِ وَ اجتِنابِ معاصِیهِ وِ اِداءِ الأمانَةِ لَمَن ائتَمَنَکُم و حُسنُ الصَّحابَة      لمن صَحِبتُموهُ و اَن تَکونوا دُعاةَ صامِتینَ »

( فرمود : از خدا البته بترسید و اوامرش را اطاعت کنید و از گناه اجتناب نمایید،‌هر کس به شما امانتی سپرد امانتش را سلامت برگردانید با کسانی که هم صحبت هستید خوش رفتاری کنید، در حال خاموشی و سکوت مردم را به سوی ما دعوت کنید. )

عرض کردند : چگونه ممکن است انسان خاموش باشد و تبلیغ کند؟!

فرمود: به این طریق که آنچه دستور داده ایم عمل کرده و از معاصی دوری نمایید و براستی و درستی و امانت داری با مردم رفتار می کنید، امر به معروف و نهی از منکر را ترک نخواهید کرد در این هنگام مردم از شما جز خوبی نمی بینند آن گه که رفتار شما را مشاهده کردند ارزش پیروی از ما را خواهند دانست، در نتیجه به ما می گروند و هدایت می یابند خدا را گواه می گیرم که پدرم محمدبن علی ( حضرت باقر علیه السلام) می گفت: پیروان و شیعیان ما در گذشته بهترین مردم بودند اگر امام جماعت یا اذان گویی در میان گروهی بود،‌از شیعیان ما بود . اگر اموال و امانتی از مردم بود آنها را حافظ و نگهبان بودند .

عالمی که مردم برای رفع احتیاجات دینی و صلاح اندیشی امور به او پناهنده می شدند از پیروان مابود.

« فَکُونُوا کَذلِکَ حَبِّبوانا اِلَی النّاسِ وَ لا تَبغضوُنا اِلَیهِم. »

شما هم مردم را با این عملیات به سوی ما سوق دهید ما را محبوب آنها نمایید و نه مورد نفرتشان قرار دهید.[1]

---

[1] - مستدرک الوسائل، ج2 ، ص 69 

                                                   ادامه دارد....