اعجاز بیانی قرآن 1

قرآن از جهات مختلفی معجزه است یکی از موارد اعجاز قرآن جنبه فصاحت و بلاغت آن است، آیات تحدی که تمام انسان‎ها و جنیان را به مبارزه طلبیده است یکی از موارد تحدی قرآن مسأله فصاحت و بلاغت آن است زیرا قرآن زمانی نازل شد که عرب در باب فصاحت و بلاغت به کمال خود رسیده بود در چنین فضایی بود که آیات قرآن به پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نازل شد و مردم عرب با آن قدرت فصاحت و بلاغتی که داشتند آنها را به تحدی با قرآن دعوت کرد، زیبایی و رسایی و شیوایی آیات به حدی اعجاب آور است که تمام شاعران و سخنوران و ادیبان را با آن قدرت زیاد خود به بهت وا داشت و آنها مجبور شدند به ناتوانایی خود در مقابل قرآن اعتراف کنند.

اعترافات:

ولید بن مغیره مخزومی شخصی است که در میان عرب به حسن تدبیر مشهور بود او را گل سر سبز قریش می‎نامیدند پس از نزول آیات اولیه سوره مبارکه غافر، پیامبر در مسجد حضور یافت و این آیات را در حالی که ولید در نزدیکی آن حضرت بود قرائت فرمود. پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ چون توجه ولید به آیات را مشاهده نمود بار دیگر نیز آیات را قرائت فرمود، ولید بن مغیره از مسجد خارج شد و در مجلسی از طائفه بنی مخزوم حاضر شد و این گونه شروع به سخن گفت: به خدا سوگند از محمد سخنی شنیدم که نه به گفتار انسانها شباهت دارد و نه به سخن جنیان، گفتار او حلاوت خاصی دارد و بس زیباست. بالای آن (نظیر درختان) پر ثمر و پائین آن (مانند ریشه‎های درختان کهن) پر مایه است، گفتاری است که بر همه چیز پیروز می‎شود و چیزی بر آن پیروز نخواهد شد.[1]
ابن ابی العوجاء و ابوشاکر الدیصانی و عبدالملک البصری و ابن المقفع در مسجد الحرام جمع شده بودند و حجاج را مسخره می‎کردند و به اسلام و قرآن طعنه می‎زدند، ابن ابی العوجاء گفت: ما چهار نفر هستیم بیائید هر یک از ما یک چهارم قرآن را نقض کند و اگر قرآن را نقض کردیم دین محمد را هم باطل کرده‎ایم و اسلام از بین می‎رود لذا توافق کردند که در سال آینده در همین مکان جمع شوند و آثار خود را بیاورند، سال آینده آمدند ولی چیزی همراه خود نیاوردند.
ابن ابی العوجاء گفت: از آن موقع که از این جا رفته‎ام در این آیه که می‎گوید: فَلَمَّا اسْتَیْأَسُوا مِنْهُ خَلَصُوا نجیاً[2]، فکر کردم و نتوانستم در فصاحت و بلاغت مثل آن بیاورم و این آیه مرا به طور مشغول کرده بود.
عبدالملک گفت: من هم از آن موقع که از پیش شما رفتم در این آیه تفکر می‎کردم: یا أَیُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ یَخْلُقُوا ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ وَ إِنْ یَسْلُبْهُمُ الذُّبابُ شَیْئاً لا یَسْتَنْقِذُوهُ مِنْهُ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَ الْمَطْلُوبُ[3]، و نتوانستم با آن مقابله کنم.
ابو شاکر هم گفت: از آن موقع که از این جا رفتم در این آیه تفکر می‎کردم: لَوْ کانَ فِیهِما آلِهَةٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا[4]، و نتوانستم مثل آن را بیاورم.
ابن مقفع گفت: این قرآن از جنس کلام بشر نیست و از آن موقع که رفته‎ام در این آیه تفکر کردم: وَ قِیلَ یا أَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ وَ یا سَماءُ أَقْلِعِی وَ غِیضَ الْماءُ وَ قُضِیَ الْأَمْرُ وَ اسْتَوَتْ عَلَی الْجُودِیِّ وَ قِیلَ بُعْداً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِینَ[5].[6]
طفیل بن عمرو رومی که مردی شاعر پیشه و با اندیشه و از اشراف عرب بشمار می‎رفت عازم خانه خدا گردید کسانی از قریش به گرد او آمدند تا او را از حضور و شنیدن سخن پیامبر باز دارند، می‎گوید محمد را در مسجد یافتم، سخن او را شنیدم و خوشم آمد به دنبال او روانه شدم و با خود گفتم وای بر تو گوش فرا ده اگر سخن راست گفت بپذیر و اگر نادرست بود ناشنیده بگیر، در خانه به خدمت او شتافتم و عرضه داشتم آن چه داری بر من عرضه کن. او اسلام را بر من عرضه کرد و آیاتی از قرآن برای من تلاوت نمود به خدا سوگند چنین سخنی شیوا و جالب نشنیده بودم و مطالب ارجمندتر از آن نیافته بودم از این رو اسلام آوردم و شهادت به حق را از دل و جان بر زبان جاری ساختم.[7]
اعترافات و اظهار عجز ادیبان و سخنوران عرب بیش از آن است که در این مختصر آورده شود لذا به همین مقدار بسنده می‎کنیم.  

                                                                                          ادامه دارد...