16 روز... به روز افشای راز نهان شده باقی است
شنبه دوم ذی الحجّه سال 10 هجری قمری، 14 اسفند
سال 10 هجری شمسی، دوم مارس سال 632 میلادی
در هشتمین روز،کاروان حجّه الوداع که به «قُدَید» رسیده است، در آن جا توقف می کند. امیر مؤمنان علی وهمراهان او – که به فرمان پیامبر برای دعوت به حق و جمع آوری زکات وجِزْیه به نَجْران ویمن رفته اند- هم اینک با همراهان به سمت مکه ره می سپارند.
نجران- که منطقه ای مسیحی نشین در مرز یمن و حجاز است – خود حکایتی در فضیلت خاندان وحی در خاطره دارد. چند ماه پیش، هیئت نمایندگی مسیحسان نجران، مرکّب از شصت تن از برگزیدگان این قوم در پاسخ به ندای پیامبر صلی الله علیه واله وسلم – که آن ها را به قبول اسلام دعوت کرده بود – وارد مدینه شدند و وقایع و گفت وگو های بسیاری بین آنها و آخرین فرستاده خدا پیش آمد. سر انجام رهبران مسیحی نجران از قبول اسلام سرباز زدند و حاضر به پرداخت جزیه نشدند. رسول خدا صلی الله علیه واله وسلم ایشان را به مباهله فرا خواندند؛ بدین سان که هر یک از دو طرف، برگزیده ترین ها، در نقطه ای خارج از مدینه به نفرین بر خیزند تا خداوند دروغگویان را از رحمت خویش دور سازد و بر آنان عذاب فرو فرستد. قرآن چنین می فرماید:
« ... فَقُل تَعالَوْا نَدْعُ أبناءَکُم و نساءَنا و نساءکُم وَ أنفُسَنا وَ أنفُسَکُم ثُمَّ نَبتهِلْ فَنَجعَلْ لَعنَتَ اللهِ علی الکاذِبینَ » (آل عمران / 61)
« پس بگو: بیایید – حاضر شویم – تا پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و خودمان وخودتان را فرا بخوانیم. سپس دعا کنیم تا خداوند دروغ گویان را به لعنت (و مجازات) خویش گرفتار سازد. »
لحظات مباهله فرا رسید ودیدگان حیرت زده مسیحیان سیمای مطمئن و آرام پیامبر صلی الله علیه واله وسلم را مشاهده کردند که قدم به میدان مباهله می گذارد؛ در حالی که کودکی را در آغوش دارد و دست گلبوته ای دیگر را در دست می فشرد. بانویی در پس حضرتش حرکت می کند و در پشت سر آنها شوی افتخار آفرین این بانو، چهره آشنای عبادت و رزم، گام بر می دارد. به راستی، پیامبر صلی الله علیه واله وسلم تا چه اندازه به دعوت و دعای خود اعتقاد دارد که عزیز ترین کسان خود را به وادی بلا و خطر آورده است؟!
... چنین بود که گروهی از نجرانیان مسلمان شدند و بقیه از بیم هلاک شدن، جزیه دادن را پذیرفتند و از در صلح درآمدند و شاه مردان به گواهی همین آیه به « نفس پیامبر و جان رسول خدا » شهرت یافت.[1]
- بحار الانوار / ج 25 / ص 223[1]
