۲-هماهنگی آیات
از جمله ادلّه حقانیت و خدایی بودن قرآن هماهنگی و عدم اختلاف بین آیات است قرآن در این باره میفرماید: «اَفلا یتدبّرون القرآن و لو کان من عندغیرالله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً[13] آیا در قرآن تدبر نمیکنند و اگراز جانب غیر خدا بود در آن اختلاف بسیار مییافتند
قرآن طی 23 نازل شدهاست در مکانهای مختلف و در زمانهای گوناگون و در حالتهای مختلف، گاهی در حال سختی و صعوبت و گاهی در حال سهولت و آسانی، گاهی در جنگ و گاهی درصلح، گاه در فقر و فلاکت و گاه در پیروزی و جمع غنائم جنگی، گاهی در سفربوده گاهی در حضر، گاهی در مکه و گاهی در مدینه، زمانی در برخورد بادشمنان و زمانی در رابطه با دوستان کتابی که در این شرایط گوناگون نازل شود و هیچ اختلافی در آن نباشد قطعاً معجزه و از جانب خداست، این آیه کریمه از طریق قیاسی استثنایی اعجاز و حقانیت قرآن را ثابت میکند «مقدم»این قیاس «و لو کان من عند غیر الله» است و «تالی» آن «لوجدوا فیهاختلافاً کثیراً». میفرماید: شما هر چه که در قرآن تدبر کنید و تفحص نمایید نه تنها اختلافی در آن نمیبینید بلکه سراسر آن را هماهنگتر و منسجمتر مییابید پس«تالی» قیاس که وجود اختلاف است باطل است و اگر «تالی» باطل بود بطلان«مقدم» نیز روش میشود یعنی قرآن کتاب بشری نیست بلکه کلام الله و کتابالله است.[14] این هماهنگی و جامعیت قرآن توجّه اندیشمندان غربی را به عظمت این کتاب آسمانی معطوف داشته است. جرج ولذ ـ هربرت نویسنده بزرگ انگیسی میگوید: «قرآن کتاب، علمی، دینی اجتماعی، تهذیبی، اخلاقی و تاریخی است، مقررات و قوانین و احکام آن بااصول قوانین و مقررات دنیای امروز هماهنگ و برای همیشه کتاب عمل است.[15[
لئون تولستوی نویسنده شهیر روسی تعلیمات روشن و فراگیر قرآن را میستاید ومیگوید: قرآن مشتمل بر تعلیمات روشن، آشکار و سهل است و عموم افراد بشراز هر طبقهای میتوانند از آن بهره گیرند.[16[
ارنست رنان فرانسوی مجذوب کمال و معانی والای قرآن است او چنین میگوید:در کتابخانه شخصی من هزاران جلد کتاب سیاسی، اجتماعی، ادبی و غیره وجوددارد که همه آنها را بیشتر از یک بار مطالعه نکردهام و چه بسا کتابهاییکه فقط زینت کتابخانه من میباشند ولی یک جلد کتاب است که همیشه مونس مناست و هر وقت میخواهم درهایی از معانی و کمال بر روی من باز شود آن رامطالعه میکنم و از مطالعه زیاد آن خسته نمیشوم این کتاب، قرآن کتاب آسمانی مسلمین است.[17[
این هماهنگی در آیات، قوانین پیشرفته و معانی والای آن که همه اندیشمندان اعم از مسلمان و غیر مسلمان را شیفته خود کرده است دلیل عقلی دیگری به حقانیت قرآن است که قرآن از سوی خدا نازل شده است.
ادامه دارد...